Buikpijn? Misschien zijn het de FODMAP’s…

Elke dag een borrelende buik, zo opgeblazen dat je net zwanger lijkt, vaak naar de wc moeten hollen of juist niet nar de wc kunnen… Herkenbaar? Je bent niet de enige! 10 tot 20 procent van de mensen heeft last van het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) en maakt dit bijna elke dag mee. Je eet hartstikke gezond, met lekker veel vezels want dat is toch zo gezond, maar het lijkt af en toe wel alsof je een kilo extra lucht meedraagt in je buik.

 

Wanneer je PDS hebt is de eerste stap de huisarts. Hij of zij moet andere (ernstige) aandoeningen eerst uitsluiten. Maar als dat eenmaal is gebeurd en je krijgt de fijne stempel PDS, dan is er nu eindelijk ook wat aan te doen! Naast stress (de grootste factor), zijn er nog een heel aantal punten waar je PDS mee kunt verergeren of juist verbeteren. Het FODMAP dieet is er één van. Maar met een hoog slagingspercentage! Meer dan 75% van de mensen met PDS heeft baat bij het FODMAP dieet. PDS gaat niet over, maar met FODMAP kun je jouw klachten in ieder geval een heel stuk verminderen. Zodat je ook weer lekker kunt doen wat je het liefste doet, zonder constant die vervelende buik die in de weg zit.

 

Wat is het FODMAP dieet?

Het FODMAP dieet is een wetenschappelijk bewezen dieet dat steeds vaker wordt ingezet als behandelmethode bij PDS. Uit onderzoek blijk dat mensen met PDS heftiger kunnen reageren op bepaalde suikers (FODMAP’s) dan ‘gewone’ mensen.

FODMAP staat voor:

Fermenteerbare

Oligosachariden (fructanen en galactanen)

Disachariden (lactose)

Monosachariden (fructose)

And/en

Polyolen

 

FODMAP’s zijn fermenteerbare suikers die van nature voorkomen in allerlei voedingsmiddelen. Ze zijn niet ongezond, veel gezonde producten bevatten ook juist FODMAP’s, maar als je PDS hebt kun je wel op FODMAP’s reageren met bijvoorbeeld een opgeblazen buik, winderigheid en verstopping of diarree.

 

Waar zitten FODMAP’s in?

Peulvruchten, tarwe(zemelen), knoflook, appel en avocado zijn voorbeelden van FODMAP rijke producten. Inderdaad, voorheen vaak aangeprezen bij PDS door hun vezelrijke eigenschappen! Maar ook melk, honing, suikervrije kauwgom en pistachenoten kunnen bijvoorbeeld zorgen voor meer PDS klachten.

 

Er wordt vaak van alles – dus ook FODMAP rijke ingrediënten – toegevoegd aan kant- en klaar producten of producten waar je het niet altijd verwacht. Denk aan sorbitol in marshmallows en vitaminepillen, fructose in frisdrank en lactose in sausjes en kruiden. Dit zorgt ervoor dat veel mensen het dieet in de praktijk als lastig ervaren. Met zeer goede resultaten, maar toch lastig. Als je echter even wegdenkt van de kant- en klaar producten en gewoon puur en vers gaat eten, zonder pakjes en zakjes, dan is het helemaal niet zo ingewikkeld! Vaak duurt het even, maar na een tijd ben je eraan gewend en wil je niet meer terug. Puur en vers smaakt beter en is ook nog eens veel gezonder!

 

Hoe werkt het FODMAP dieet?

Het FODMAP dieet bestaat uit twee fasen: de eliminatiefase (waarin je volledig FODMAP arm/beperkt eet) en de herintroductiefase (waarin je elke FODMAP groep apart gaan testen). Na het dieet kom je uiteindelijk op de FODMAP Way of Life: je kan veel voedingsmiddelen gewoon eten, maar bepaalde voedingsmiddelen kan je beter laten staan als je niet met pijn op de bank wilt belanden aan het eind van de avond.

Het FODMAP dieet is niet bedoeld om te volgen voor de rest van je leven. FODMAP’s kunnen ook gezond zijn voor de darmflora, en van sommige FODMAP’s – fructanen en galactanen – wil je juist zoveel als mogelijk in je voeding hebben. Tot een hoeveelheid dat je geen ondraagbare klachten hebt, maar er wel een beetje van kunt eten. Om het dieet goed te doen is begeleiding van een FODMAP gespecialiseerde diëtist daarom essentieel. Doe het NOOIT alleen! Voor een gespecialiseerde FODMAP diëtist bij jou in de buurt kun je kijken op www.fodmapdietist.nl.

 

Vergeet gluten

Mits je last hebt van coeliakie (dit is een ernstige gluten intolerantie), zijn gluten vaak niet de grote boosdoener. Meer onderzoek is nodig, maar het blijkt dat veel mensen geen opgeblazen gevoel krijgen van de gluten (eiwitten) in brood, maar van bepaalde suikers (FODMAP’s) die ook in brood zitten. Nu is het sowieso beter om gevarieerd te eten, en dus niet elke dag constant hetzelfde. Afwisseling is belangrijk voor een goede gezondheid. Dat geldt ook voor brood: het is niet direct ongezond, een goede volkoren, zuurdesem (spelt) boterham is bijvoorbeeld juist super gezond! Alleen elke dag 6 sneetjes witbrood zal weinig toevoegen aan jouw gezondheid maar wellicht wel aan een opgeblazen gevoel.

Goede begeleiding is essentieel

Het FODMAP dieet bestaat niet uit alternatieve middeltjes of een vaag probeer-dit-maar-eens-dieet. Belangrijk bij het FODMAP dieet is om goede begeleiding te zoeken. Het is geen eenvoudig dieet en zonder hulp is het lastig om goed af te ronden en geen dingen over het hoofd te zien. Naast FODMAP zijn er ook andere factoren waar je rekening mee moet houden: een ervaren diëtist of voedingskundige kan je hierbij helpen.

 

Het ‘gevaar’ is vaak dat het dieet zo goed bevalt, dat iemand niet meer wilt herintroduceren. Terwijl het juist belangrijk is om jouw persoonlijke (in)tolerantie grens leert kennen zodat je een zo breed mogelijk voedingspatroon kan samenstellen. Een groot aantal voedingsmiddelen die veel FODMAP’s bevatten, zijn namelijk wel erg gezond. Het is fijn als je dan weet dat je bijvoorbeeld gerust een halve avocado kunt eten zonder klachten achteraf, maar liever niet een hele omdat je anders buikpijn krijgt. Het is daarom niet de bedoeling levenslang het strikte FODMAP dieet te blijven volgen. Vergeet dit niet!

 

Zoek het niet alleen in voeding. PDS is een complex probleem en voeding speelt hierin vaak een grote factor, maar zeker niet de enige factor! Sommige ‘alternatieve’ middelen en therapieën om bijvoorbeeld stress te reduceren zijn in mijn ogen óók belangrijk! Samen met jouw diëtist of voedingskundige zoek je naar jouw persoonlijke PDS multidisciplinaire behandelplan!

 

Als je meer wilt weten over de inhoud van het dieet of leuke FODMAP arme recepten zoekt: kijk op www.fodmapfoodies.nl of zie het kookboek van Mirte: “Kookboek voor een rustige buik”. Wil of moet je het volledige FODMAP dieet volgen? Doe dit te allen tijde onder professionele begeleiding. Vindt een gespecialiseerde FODMAP diëtist bij jou in de buurt op www.fodmapdietist.nl.